ชื่อโครงการ โครงการเด็กดีมีเงินออม
หน่วยงานที่รับผิดชอบ โรงเรียนวัดดวงแข
ปีการศึกษา 2554
หลักการและเหตุผล
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นปรัชญาที่ชี้แนวทางการดำรงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชน จนถึงระดับรัฐให้ดำเนินไปในทางสายกลาง เพื่อให้ก้าวทันต่อโลกในยุคโลกาภิวัตน์ ซึ่งภายในสภาวการณ์ปัจจุบัน นักเรียนส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการใช้เงินอย่างไม่เห็นคุณค่า ไม่มีเหตุผล ฟุ่มเฟือย ลุ่มหลงในค่านิยมทางวัตถุ และเทคโนโลยีทั้งที่ยังไม่สามารถหารายได้ด้วยตนเอง จึงส่งผลให้พ่อแม่ต้องรับภาระค่าใช้จ่ายในการเลี้ยงดูมากขึ้น นอกจากนั้นนักเรียนขาดการเตรียมความพร้อมสำหรับการดำเนินชีวิตในอนาคต จึงทำให้เมื่อถึงเวลาจำเป็นที่จะต้องใช้เงินไม่สามารถหาเงินได้ ทำให้พ่อแม่ต้องเดือดร้อน
โรงเรียนวัดดวงแขได้ตระหนักถึงความสำคัญดังกล่าวจึงได้น้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช มาเป็นแนวทางในการแก้ปัญหาด้วยการบูรณาการกับหลักสูตรสถานศึกษา ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑และจัดให้มีโครงการเด็กดีมีเงินออม โดยส่งเสริมให้นักเรียนรู้จักบริหารจัดการการใช้เงิน มีทักษะและเป้าหมายที่ชัดเจนในการออม เห็นคุณค่าของการออม มีทักษะในการบริหารงบประมาณ รู้จักคุณค่าของเงินและสิ่งของ มีวิธีคิดที่จะพิจารณาในการใช้เงิน รู้จักการออม รู้จักกระบวนการออมเงิน สามารถนำกระบวนการต่างๆดังกล่าวข้างต้นไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันอย่างเหมาะสมกับวัย รู้จักการใช้เงินให้เป็นประโยชน์มากที่สุด อันจะส่งผลให้การดำเนินชีวิตในอนาคตเป็นคนที่มีคุณภาพ
วัตถุประสงค์
๑. เพื่อให้นักเรียนรู้จักวางแผนในการใช้จ่ายเงิน และมีวินัยในการใช้จ่ายเงิน
๒. เพื่อต่อยอดการเรียนรู้ทักษะกางวางแผนจัดการด้านการเงินให้กับนักเรียน
๓. นักเรียนได้ตระหนักถึงการออม และใช้เงินอย่างถูกวิธี
๔. นักเรียนมีความตระหนักว่าการออมเป็นการดำเนินชีวิตอย่างพอเพียงตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง
๕. เพื่อส่งเสริมทักษะความคิดสร้างสรรค์ในการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างคุ้มค่า และเกิดประโยชน์สูงสุดแก่นักเรียนภายใต้แนวคิด “รู้หา รู้เก็บ รู้ใช้ รู้จักให้”
๖. เพื่อปลูกฝังให้นักเรียนมีการแบ่งปัน ความมีน้ำใจ และเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ให้กับคนอื่นๆในสังคม
เป้าหมาย
๑) เป้าหมายด้านปริมาณ
๑) ร้อยละ ๑๐๐ นักเรียนโรงเรียนวัดดวงแขเข้าร่วมโครงการเด็กดีมีเงินออม
๒) ร้อยละ ๑๐๐ ของนักเรียน โรงเรียนวัดดวงแข ในปีการศึกษา ๒๕๕๔ มีเงินออมเป็น ค่าใช้จ่ายในการศึกษาต่อในระดับมัธยมศึกษา
๒) เป้าหมายด้านคุณภาพ
๑) นักเรียนโรงเรียนวัดดวงแขทุกคนมีวินัยในการใช้จ่ายเงิน
๒) นักเรียนทุกคนมีการวางแผนจัดการด้านการเงินและสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างเหมาะสมกับวัย
ลักษณะของโครงการ
เป็นโครงการใหม่ที่สอดคล้องกับประเด็นยุทธศาสตร์ที่ ๑ : การส่งเสริมให้ครู บุคลากรในโรงเรียนและนักเรียนประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการดำรงชีวิต ตามแผนการใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโรงเรียนวัดดวงแข เพื่อพัฒนาและส่งเสริมทักษะกระบวนการต่อเนื่องตลอดปีการศึกษา ๒๕๕๔
แนวทางการดำเนินงาน
โรงเรียนวัดดวงแข สำนักงานเขตปทุมวัน ได้ดำเนินการตามกระบวนการ ๘ ขั้นตอน โดยอาศัยกรอบการดำเนินงานตามวงจรคุณภาพ (PDCA) ดังนี้
ขั้นที่ ๑ สร้างความตระหนักและความเข้าใจ
วิธีการดำเนินการ
จัดอบรมให้ความรู้แก่ครูและบุคลากรทางการศึกษา เรื่อง ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียประชุมชี้แจงเกี่ยวกับเหตุผล ความจำเป็นในการนำเศรษฐกิจพอเพียงสู่สถานศึกษา จัดอบรมให้ความรู้แก่ครูและบุคลากรทางการศึกษา เกี่ยวกับการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในโรงเรียนวัดดวงแข ประชุมชี้แจงความจำเป็น และความสำคัญของการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาปรับใช้ในโรงเรียนวัดดวงแข ให้คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครองรับทราบและเห็นชอบ
ผลที่ได้รับ
ครูและบุคลากรทุกคนได้รับทราบเหตุผล ความจำเป็น และความสำคัญของการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในโรงเรียนวัดดวงแข ครูและบุคลากรทุกคนเห็นความสำคัญของการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาปรับใช้ในโรงเรียนวัดดวงแขและร่วมกันกำหนดแนวทางในการปฏิบัติที่ตรงกันได้รับความร่วมมือจากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการปฏิบัติงาน
ขั้นที่ ๒ ประเมินตนเองตามบริบท/สภาพจริง
วิธีการดำเนินการ
๑) ประเมินสภาพการบริหารจัดการสถานศึกษา การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ทั้ง ๘ กลุ่มสาระ การ เรียนรู้ และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในปัจจุบันของโรงเรียนวัดดวงแขตามสภาพจริง
๒) สำรวจสภาพการณ์ ๒ ด้าน คือ สภาพการณ์ภายในและสภาพการณ์ภายนอกของโรงเรียนวัดดวงแข
ผลที่ได้รับ
สามารถเก็บข้อมูลจากการวิเคราะห์ผลการประเมินดังกล่าวข้างต้นได้ตามสภาพจริง ครู บุคลากรทางการศึกษา และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครองได้รับทราบข้อมูลจากการวิเคราะห์ผลการประเมิน
ขั้นที่ ๓ วิเคราะห์ข้อมูลและประชุมตัดสินการพัฒนาร่วมกัน
วิธีการดำเนินการ
รวบรวมข้อมูลการประเมินสภาพการบริหารจัดการสถานศึกษา การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนและสภาพภายใน และสภาพการณ์ภายนอก มาวิเคราะห์ (SWOTAnalysis)หรือวิเคราะห์สภาพการณ์ (SituationAnalysis)ของโรงเรียนวัดดวงแขเพื่อค้นหาจุดแข็ง (Strengths) จุดอ่อน (Weaknesses) หรือสิ่งที่อาจเป็นปัญหาสำคัญในการดำเนินงานสู่สภาพที่ต้องการในอนาคตเพื่อให้รู้ตนเอง (รู้เรา) รู้จักสภาพแวดล้อม (รู้เขา) ชัดเจน และวิเคราะห์โอกาส (Opportunities) อุปสรรค (Threats) ซึ่งข้อมูลเหล่านี้ จะเป็นประโยชน์อย่างมาก ต่อการกำหนดวิสัยทัศน์ การกำหนดกลยุทธ์และการดำเนินตามกลยุทธ์ของการจัดทำแผนการใช้ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโรงเรียนวัดดวงแข ที่เหมาะสมต่อไป ครู บุคลากรทางการศึกษา และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครองร่วมกันกำหนดโครงการ / กิจกรรมที่สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ เป้าประสง๕ พันธกิจ และยุทธศาสตร์ตามแผนการใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโรงเรียนวัดดวงแข ผู้บริหารแต่งตั้งคณะทำงานตามโครงการเด็กดีมีเงินออมที่สอดคล้องกับ ประเด็นยุทธศาสตร์ที่ ๑ การส่งเสริมให้ครู บุคลากร ในโรงเรียนและนักเรียนประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการดำรงชีวิต จากครูและบุคลากรของโรงเรียนวัดดวงแขทุกฝ่าย คณะทำงานประสานรายละเอียดกับธนาคารออมสิน สาขาหัวลำโพง จัดเตรียมความพร้อมเอกสารเพื่อใช้สำหรับการเปิดบัญชีเงินฝากของนักเรียน และกำหนดเวลา ปฏิทินการปฏิบัติกิจกรรมในการรับฝากเงินรายวันของนักเรียน กำหนดเวลา/ปฏิทินการปฏิบัติกิจกรรมตามโครงการเด็กดีมีเงินออมให้เกิดความชัดเจน
ผลที่ได้รับ
โรงเรียนวัดดวงแขมีแผนการใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงที่มีความเหมาะสมกับบริบทและความต้องการของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครอง ครูและบุคลากรทางการศึกษาทุกคนโรงเรียนวัดดวงแขมีการนำโครงการ / กิจกรรมตามแผนการใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปสู่การปฏิบัติที่เน้นให้นักเรียน คณะครูและบุคลากรมีความรู้ ทักษะ ปฏิบัติตนและดำเนินชีวิตตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง “อยู่อย่างพอเพียง” อย่างเป็นรูปธรรมในหลากหลายรูปแบบ
ขั้นที่ ๔ ลงมือปฎิบัติ
วิธีการดำเนินการ
ครูผู้สอนกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม จัดทำแผนการจัดการเรียนรู้กิจกรรมการเรียนการรู้สื่อการเรียนรู้และสร้างบรรยากาศแหล่งการเรียนรู้ภายในโรงเรียนวัดดวงแขที่ส่งเสริมการเรียนรู้ “เศรษฐกิจพอเพียง” ตามมาตรฐาน ส ๓.๑ โดยบูรณการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับสาระการเรียนรู้ทุกกลุ่มสาระ ไปใช้ในการเรียนการสอนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑-๖ เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง นักเรียนระดับชั้นปฐมวัย (อนุบาล ๑-อนุบาล ๒) และระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน(ประถมศึกษาปีที่๑– ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖) เปิดบัญชีเงินฝากประเภทออมทรัพย์กับธนาคารออมสิน สาขาหัวลำโพง ณ ห้องประชุมโรงเรียนวัดดวงแข คุณครูผู้รับผิดชอบโครงการเด็กดีมีเงินออม จัดทำทะเบียนบัญชีเงินฝากของนักเรียนทุกคน นักเรียนทุกคนวางแผนการใช้จ่ายเงินในแต่ละวันด้วยตนเอง และนำเงินที่เหลือจากการใช้จ่ายมาฝากกับคุณครูประจำชั้นทุกวันตามเวลาที่กำหนดเป็นข้อตกลงของห้องเรียน คุณครูประจำชั้นทุกคนจัดทำรายละเอียดการฝากเงินรายวันของนักเรียนในห้องเรียนที่ตนเองรับผิดชอบทุกคนเป็นปัจจุบัน
ผลที่ได้รับ
นักเรียนระดับชั้นปฐมวัย (อนุบาล ๑ - อนุบาล ๒) และระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน (ประถมศึกษาปีที่ ๑ – ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖) มีความรู้ ความเข้าใจและทักษะกระบวนการในการนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาสู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม นักเรียนระดับชั้นปฐมวัย (อนุบาล ๑-อนุบาล ๒) และระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน(ประถมศึกษาปีที่๑– ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๖) สามารถนำการดำเนินชีวิต “อยู่อย่างพอเพียง” ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้อย่างมีความสุข
ขั้นที่ ๕ ประเมินตนเองระหว่างการดำเนินงาน
วิธีการดำเนินการ
๑) บันทึกหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ที่บูรณาการกับมาตรฐาน ส ๓.๑ กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม
๒) บันทึกรายละเอียดข้อมูลต่างๆในระหว่างการจัดกิจกรรมตามโครงการเด็กดีมีเงินออมด้วยวิธีการดังนี้
- สังเกตจากพฤติกรรม
- การสอบถาม
- การร่วมกิจกรรม
- สรุปผลการดำเนินงาน
- แบบประเมิน
๓) นำข้อมูลจากการประเมินระหว่างการดำเนินกิจกรรมด้วยวิธีการที่หลากหลายมานำเสนอต่อ ที่ประชุมคณะทำงานเพื่อสรุปจุดเด่นและจุดที่ต้องพัฒนาเป็นข้อเสนอแนะสำหรับการดำเนินงานช่วงต่อไป
ผลที่ได้รับ
นักเรียนทุกคนเกิดความรู้ความเข้าใจและตระหนักถึงความสำคัญของการอยู่อย่างพอเพียงตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง นักเรียนได้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้จ่ายเงิน และดำเนินการวางแผนจัดการด้านการเงินในชีวิตประจำวันได้เป็นอย่างดี
ขั้นที่ ๖ ลงมือปฏิบัติและปรับปรุงแก้ไข
วิธีดำเนินการ
นำข้อเสนอแนะที่ได้รับจากการประเมินระหว่างการดำเนินงานมาสู่การปฏิบัติ คณะทำงานปฏิบัติกิจกรรมตามปฏิทินที่กำหนดไว้ กำกับ ดูแล ตรวจสอบ โดยผู้บริหาร ได้รับคำแนะนำ ข้อชี้แนะ จากคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครอง
ผลที่ได้รับ
๑) ผลการดำเนินงานตามโครงการเด็กดีมีเงินออมเกิดประสิทธิผลตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้
๒) ผลการจัดการเรียนรู้ทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้ที่บูรณาการกับมาตรฐาน ส ๓.๑ กลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ทำให้นักเรียนเกิดความคิดสร้างสรรค์ในการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด
ขั้นที่ ๗ รวบรวมข้อมูลและสรุปผล
วิธีการดำเนินการ
เก็บรวบรวมข้อมูลการบันทึกหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้มาสรุปเป็นปัญหา ข้อเสนอแนะ เพื่อนำไปสู่การทำวิจัยในชั้นเรียนเพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว นำผลการประเมินกิจกรรมตามโครงการเด็กดีมีเงินออมมารวบรวมและสรุปเพื่อเปรียบเทียบผล การประเมินก่อน ประเมินระหว่างและประเมินหลังเสร็จสิ้นโครงการ ประชุมคณะกรรมการสถานศึกษา คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครอง คณะครูและบุคลากรทางการศึกษาของโรงเรียนวัดดวงแข เพื่อสรุปผลการดำเนินงานและข้อเสนอแนะในการพัฒนา
ผลที่ได้รับ
๑) คณะทำงานทุกฝ่ายได้แก่ คณะกรรมการสถานศึกษา คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครอง คณะครูและบุคลากรทางการศึกษาของโรงเรียนวัดดวงแขมีส่วนร่วมในการร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมแก้ปัญหา และร่วมรับรู้
๒) คณะทำงานได้เปรียบเทียบผลการพัฒนา เพื่อนำไปปรับปรุงข้อที่ควรแก้ไขต่อไป
ขั้นที่ ๘ รายงานผลและนำไปเป็นข้อมูลพัฒนา
วิธีการดำเนินการ
ดำเนินการจัดทำเอกสารสรุปเล่ม รายงานผลการปฏิบัติงานต่อคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คณะกรรมการเครือข่ายผู้ปกครอง พร้อมทั้งคณะครูและบุคลากรทุกท่าน นำผลที่ได้จากการสรุปผลการดำเนินงานมาพัฒนาการดำเนินงานโครงการให้ดียิ่งขึ้นในปีการศึกษา ๒๕๕๕ ต่อไป
ปัญหาที่พบระหว่างการดำเนินงาน
ธนาคารออมสิน สาขาหัวลำโพง มีภาระงานในการให้บริการลูกค้า ณ ที่ทำการมากจึงทำให้กำหนดการมารับเงินฝากรายเดือนอาจเปลี่ยนแปลงบ้าง
วิธีการแก้ปัญหา
นัดหมายและประสานล่วงหน้ากับเจ้าหน้าที่ของธนาคารออมสิน สาขาหัวลำโพง เป็นประจำ เพื่อจะได้แจ้งวัน/เวลาของการมารับเงินฝากที่ชัดเจนแก่ครูประจำชั้นทุกท่าน
ระยะเวลาดำเนินการ
ปีการศึกษา ๒๕๕๔
ค่าใช้จ่ายของโครงการ
ค่าวัสดุ
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
๑. นักเรียนรู้จักวางแผนการใช้จ่ายเงิน และมีวินัยในการใช้จ่ายเงิน
๒. นักเรียนเกิดการเรียนรู้ทักษะการวางแผนจัดการด้านการเงิน
๓. นักเรียนได้ตระหนักถึงการออม และใช้เงินอย่างถูกวิธี
๔. นักเรียนมีความตระหนักว่าการออมเป็นการดำเนินชิวิตอย่างพอเพียงตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง
๕. นักเรียนมีความคิดสร้างสรรค์ในการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุดภายใต้แนวคิด “รู้หา รู้เก็บ รู้ใช้ รู้จักให้”
๖. นักเรียนมีการแบ่งปัน มีน้ำใจ และเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ให้กับคนอื่นๆในสังคม
การติดตามและประเมินผลโครงการ
๑. จากผลการทดสอบปลายภาคเรียนของนักเรียน
๒. จากการตอบแบบสอบถามของนักเรียน ครู และผู้ปกครอง
๓. จากการตอบแบบสอบถามของคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน
๔. จากการสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนทุกคน